Polonistyka na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich Uniwersytetu Torontońskiego istnieje od lat 60. ubiegłego wieku. W 1996 roku dowiedzieliśmy się, że w związku ze zbliżającymi się emeryturami profesorów Louisa Iribarna i Hanki Markowicz oraz problemami finansowymi uczelni, polonistyka zostanie zlikwidowana. W wyniku rozmów między uniwersytetem, Kongresem i wydziałem program został częściowo uratowany. Uniwersytet podjął decyzję utrzymania stałego etatu literaturoznawcy, który w 1998 roku objęła profesor Tamara Trojanowska, natomiast zlikwidował etat lektora. Od tego czasu finansowanie kursów językowych zależy od zaangażowania Polonii.
Polonistyka na Uniwersytecie Torontońskim to jeden z największych tego typu programów w Ameryce Północnej, zarówno na poziomie licencjatu, jak i studiów magisterskich i doktorskich. Z jej bogatej i zróżnicowanej oferty w zakresie literatury, kultury i języka polskiego korzysta około dziewięćdziesięciu studentów rocznie. Mają oni do wyboru kursy przekrojowe, gatunkowe i tematyczne oraz trzy poziomy nauczania języka. Polonistyka organizuje dla nich dodatkowe zajęcia, wycieczki do kin, teatrów i na wystawy, spotkania towarzyskie i wykłady.
Poza prężnym programem licencjatu, częścią studiów polonistycznych w Toronto jest też jedyny w Kanadzie, ale i jeden z najaktywniejszych w całej Ameryce Północnej, program podyplomowy. Wśród jego absolwentów jest dwóch doktorów, z których jeden został wyróżniony za swoją pracę doktorską liczącą się nagrodą Clifford Leech Prize. Obydwaj opublikowali już swoje doktoraty w formie książek. Program ukończyło też pięcioro magistrów. Dwa kolejne doktoraty są już gotowe do obrony. Obecnie pod kierunkiem profesor Trojanowskiej pracuje nadal troje doktorantów. Jedna doktorantka otrzymała na realizację swojego projektu najbardziej prestiżowe stypendium w Kanadzie – Canada Graduate Scholarship. Dwóch nowych magistrantów uzyska stopień magistra w 2014. Doktoranci z innych programów slawistycznych wybierają polonistykę jako swoją dodatkową specjalizację.
Polonistyka współpracuje z wieloma wydziałami i programami na Uniwersytecie Torontońskim. Są wśród nich: Center for European, Russian, and Eurasian Studies, Institute of Film Studies, Center for Drama, Theatre and Performance Studies oraz Center for Comparative Literature. Współpraca ta obejmuje kierowanie pracami doktorskimi, silne powiązania administracyjne i włączanie kursów polonistycznych w ofertę programową innych wydziałów, dzięki czemu polonistyka staje się atrakcyjna dla studentów różnych specjalności.
W ciągu ostatnich piętnastu lat polonistyka rozwinęła owocną współpracę z wieloma instytucjami polonijnymi, by wspomnieć kongresowy Komitet Wspierania Studiów Polskich na Uniwersytecie Torontońskim, Fundację Milenium, Fundacje im. Adama Mickiewicza i im. Władysława Reymonta, Fundację Władysława i Nelli Turzańskich. Jest też aktywnym ambasadorem kultury polskiej w społeczności polonijnej i uniwersyteckiej, o czym świadczy zorganizowanie w ostatnim piętnastoleciu ponad pięćdziesięciu spotkań (wykładów i promocji książek), trzech sympozjów naukowych oraz jednej konferencji międzynarodowej, która zapoczątkowała podobne zjazdy planowane co dwa lata w różnych ośrodkach uniwersyteckich w Ameryce Północnej. Program pamięta również o swoich darczyńcach i dorastającej młodzieży polonijnej. W kwietniu 2008 roku zaprezentował dokonania studentów podyplomowych na zorganizowanym wspólnie z Komitetem wieczorze poświęconym polonijnym sponsorom polonistyki. W tym samym miesiącu gościł uczniów polskich szkół średnich na zorganizowanym specjalnie dla nich spotkaniu z polonistyką i uczelnią torontońską. Polonistyka rozwija też współpracę z uczelniami w Polsce. Od trzech lat przyjeżdzają do Toronto lektorzy z Uniwersytetu Warszawskiego, a torontońscy studenci mają zapewnione stypendia na letnie kursy jezyka polskiego w warszawskim Polonicum.
Obecnie najbardziej palącą potrzebą polonistyki jest finansowe zabezpieczenie kursów językowych, z których dwa opłacane są z powołanego dziesięć lat temu Funduszu Wieczystego im. Ireny Ungar i Henryka Słabego. Trzeci kurs (dla studentów zaawansowanych) potrzebuje natychmiastowego i trwałego wsparcia Polonii. Kursy języka polskiego na poziomie uniwersyteckim nie zajmują się jedynie praktycznymi umiejętnościami studentów, ale łączą te umiejętności z zaawansowaną wiedzą kulturową. Po ukończeniu trzech kursów studenci licencjatu otrzymują specjalne zaświadczenie o sprawności językowo-kulturowej ‘Citation of Language Proficiency’. Ta atrakcyjna dla polonistyki formuła pozwala studentom innych programów, szczególnie historii i studiów europejskich, zaspokoić ich wymagania językowe.
Mamy nadzieję, że fundusze polonijne zapewnią stałe finansowanie kursów językowych, a pozycja literaturoznawcy zamieni się w przyszłości w stałą katedrę, tak jak to miało miejsce z Konstanty Reynert Chair of Polish History.
Dziękujemy wszystkim sponsorom za dotychczasowe wspieranie naszej inicjatywy pomocy polonistyce.
Więcej informacji o polonistyce można znaleźć na stronie internetowej: http://www.utoronto.ca/slavic/polish
